„Praktyczny poradnik alimentacyjny”
Szczególna specyfika regulacji prawno – rodzinnych sprawia że stają się one przedmiotem zainteresowania stosunkowo szerokiego grona osób. Natomiast skomplikowany charakter regulacji prawnych często nie ułatwia dochodzenia swych praw przed Sądem. To właśnie z tych względów przygotowaliśmy dla Ciebie praktyczny poradnik alimentacyjny w formie pytań i odpowiedzi.
CO TO WŁAŚCIEWIE JEST OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY I NA CZYM POLEGA?
Dla ułatwienia Państwu zorientowania się w treści poniższych odpowiedzi, w pierwszej kolejności, należy wyjaśnić czym jest obowiązek alimentacyjny. Przy ustaleniu jego definicji i składników, z pomocą przychodzi nam wciąż aktualne orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia
6 maja 1967 roku o sygn. akt III CR 422/66, w którym Sąd ten stwierdził, iż: „Przez obowiązek alimentacyjny, rozumieć należy obowiązek zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej potrzebującej alimentacji; obowiązek ten może polegać również na dostarczeniu osobie znajdującej się w niedostatku mieszkania, opieki lekarskiej i domowej.”
Rozumiem już, na czym polega obowiązek alimentacyjny. Mam jednak pytanie jak odróżnić które potrzeby dziecka są usprawiedliwione, a które nie?
- Odpowiedź na to pytanie w praktyce zawsze zależała będzie od konkretnej sytuacji. Usprawiedliwione potrzeby dziecka będziemy więc zawsze oceniać indywidualnie co znajduje potwierdzenia w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1975 roku o sygn. akt: III CRN 72/75 zgodnie z którym: „Usprawiedliwione potrzeby dziecka winny być ocenione nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do jego utrzymania oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku.”
CZY MOGĘ DOMAGAĆ SIĘ ALIMENTÓW W IMIENIU MOJEGO DZIECKA?
Kiedy mam prawo domagać się alimentów na dziecko ?
Uprawnienie do domagania się od drugiego rodzica alimentów na dziecko przysługuje Ci jeżeli:
- sprawujesz faktyczną opiekę nad dzieckiem, przy czym przebywa ono u ciebie na stałe, a twoje miejsce zamieszkania jest jednocześnie miejscem zamieszkania dziecka,
lub
- Sąd powierzył Tobie wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim
Innymi słowy jeżeli dziecko zamieszkuje razem z tobą, a drugi rodzic zamieszkuje oddzielnie, masz prawo domagać się od drugiego rodzica alimentów na dziecko.
Mój związek z drugim rodzicem dziecka rozpadł się dawno temu. Czy w takim razie nadal mogę domagać się alimentów ?
- jeżeli opiekujesz się dzieckiem i zamieszkuje ono z Tobą, to w imieniu małoletniego możesz domagać się alimentów do chwili ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Jeżeli natomiast Twoje dziecko kontynuuje naukę po osiągnięciu pełnoletności i nie jest w stanie utrzymywać się samodzielnie, to może domagać się alimentów we własnym imieniu.
Powyższe znajduje potwierdzenie w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 1981 roku wydanym w sprawie prowadzonej pod sygn. akt: III CRN 18/81 zgodnie z którym: „o ustaniu obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci nie decyduje w sposób automatyczny ukończenie przez dziecko pewnej granicy wieku, lecz możność i stopień samodzielnego utrzymywania się przez to dziecko.”
Co w przypadku gdy drugi rodzic nie pracuje?
- z punktu widzenia możliwości domagania się od niego alimentów nie ma to znaczenia. W przypadku obowiązku alimentacyjnego liczą się bowiem możliwości zarobkowe zobowiązanego biorąc pod uwagę jego wykształcenie, kompetencje oraz doświadczenie, a nie to ile faktycznie zarabia. To zobowiązany rodzic powinien zatroszczyć się o to, aby swoje możliwości zarobkowe w pełni wykorzystać.
Nadto, jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku wydanym w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt III CRN 341/84, „Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Należy przy tym stwierdzić, że pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz pojęcie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, pozostają we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, w szczególności przy ustalaniu wysokości alimentów przez sąd. Odmienny pogląd pozostawałby w sprzeczności z zasadą równej stopy życiowej dzieci i rodziców, obowiązującej także w sprawach alimentacyjnych.”
Czy to, że drugi rodzic płaci już alimenty na dzieci pochodzące z innego związku uniemożliwia mi domaganie się alimentów na nasze dziecko?
- nie, obowiązek alimentacyjny partnera względem drugiego dziecka nie oznacza iż nie jest on zobowiązany względem pozostałej części swojego potomstwa. W takiej sytuacji Sąd weźmie to jednak pod uwagę oceniając możliwości finansowe zobowiązanego.
SĄDOWA DROGA DO REALIZACJI OBOWIĄZKU ALIMENTACYJNEGO
Wiem już, że mogę domagać się alimentów w imieniu dziecka, co robić dalej?
- aby domagać się alimentów przed Sądem, koniecznym będzie sporządzenie odpowiedniego pozwu i wysłanie go do właściwego Sądu, albo samodzielne złożenie go w biurze podawczym, które mieści się w Sądzie do którego zamierzamy wnieść pozew.
Co musi zawierać złożony przeze mnie pozew:
W pozwie musisz zawrzeć:
- oznaczenie Sądu (Wydział Rodzinny i Nieletnich Sądu Rejonowego miejscowości w której dziecko zamieszkuje),
- oznaczenie stron – (imię, nazwisko, adres) pozwanego i powoda, jak i PESEL powoda i jego przedstawiciela ustawowego tj. matki lub ojca,
- oznaczenie rodzaju pisma w tym przypadku pozew o alimenty
- żądanie pozwu np. wnoszę o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 400 zł tytułem renty alimentacyjnej, płatnych do rąk matki do 10- dnia każdego miesiąca.
- uzasadnienie w którym wyjaśnimy Sądowi dlaczego domagamy się alimentów i dlaczego w takiej, a nie innej wysokości, wskazując koszty utrzymania dziecka oraz możliwości zarobkowego osoby zobowiązanej do regulowania alimentów,
- dowody na potwierdzenie zasadności tak żądania pozwu jak i jego wysokości
(w szczególności dokumenty które należy dołączyć do pozwu na potwierdzenie zasadności żądania o czym mowa poniżej) - podpis.
Jakie dokumenty muszę załączyć do mojego pozwu, aby uzyskać alimenty?
- najważniejszym dokumentem jaki należy złożyć do Sądu razem z pozwem jest akt urodzenia dziecka na podstawie, którego Sąd potwierdzi, że drugi rodzic jest zobowiązany do partycypowania w kosztach utrzymania dziecka.
- w dalszej kolejności, należy załączyć wszelkie dokumenty potwierdzające koszty utrzymania małoletniego a także te potwierdzające nasze zarobki jak np. zaświadczenie o zarobkach za okres ostatnich 3-6 miesięcy oraz rozliczenie roczne PIT. Jeżeli nimi dysponujemy załączamy także dokumenty potwierdzające zarobki zobowiązanego rodzica.
Czy będę musiała/musiał uiścić w Sądzie jakieś koszty?
- nie, sprawa o alimenty dla dziecka jest wolna od opłaty sądowej. Jeżeli zdecydujesz się na pomoc profesjonalnego pełnomocnika jedynym kosztem jaki poniesiesz w związku z prowadzeniem sprawy będzie jego wynagrodzenie.
Jestem w trudnej sytuacji finansowej, a słyszałam że postępowanie alimentacyjne trwa długo. Czy można zrobić coś, aby szybciej otrzymać środki na utrzymanie dziecka?
- aby otrzymać środki na utrzymanie dziecka w trakcie trwającego postępowania należy złożyć wniosek o zabezpieczenie powództwa tj. napisać w pozwie wnoszę o zabezpieczenie powództwa poprzez zobowiązanie strony przeciwnej do uiszczania kwoty np. 500 zł miesięcznie do rąk matki małoletniego dziecka płatnych do 10- ego dnia każdego miesiąca na czas trwania postępowania.
Mamy nadzieję, że powyższy poradnik okazał się dla Państwa pomocny, w przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań, bądź chęci skorzystania z profesjonalnej pomocy prawnej, serdecznie zapraszamy do kontaktu w celu umówienia spotkania w siedzibie kancelarii, bądź też online.